یونس شاملی

صادیق بئی تورک، سیزین مدنی دیلده یازدیغینیز مکتوبو آلدیم. من ایلک یازیدا حقیقتا سیزی تانیمیردیم. آمما ایندی دوستلارین واسیطه سی ایله سیزی بیر آز تانییرام و گئچمیشیزی ده بیلیرم. آمما دوغروسو بودور کی سیزی تانیماق و یا تانیماماق، چوخ اؤنم (اهمیت) داشیمیر. اؤنملی اولان سیزین یازیزین تاثیراتی دیر. من گئچن یازیدا سیزه یازینیزین هارالاریندا و هانکی موقع (موضع) توتماغینیزی و بو موقع لرله هانکی مقصدلره خیدمت ائله دیکلرین بیر آز گؤسته رمیشم. سیز او یازیدا، " مئشه ده  چاقال آزئيدی بیری  ده گمی ایله گلدی"، بیر قیسسا و چوخ قاراشمیش تاریخه دایانیرسیز و یازیزین سون بؤلومونده، گینه ده قاراشمیش بیر فورمادا، فدرال دمکرات لاردان آیریلانلری، چاققال اولانلار کیمی قلمه آلیرسیز! البته کی سیزین بو سؤزلرینیز، چوخ آچی دان عجایب و بیر مدنی توخوشا ایوقون دئیلدیر. منده قیسسا جا لازیمی ایضاحاتی گتیردیم.  گؤرورسوز کی سیزین یازینیزین "ایچ اوزو" و "ائشیک تاثیراتی" منیم یازیمدا عکسین گؤسته ردی. یعنی سیزین یازینیز، اودا فارسجا، سیزین دوغرو اولمویان تاریخی تحلیلیزدن گئچه رسک، تخریباتچی بیر یازی ایدی. و البته که منیم رئآکسیاما سبب اولوردو. منیم لاپ یاخین یولداشیم دا اولسایدیز، فرق ائله مه یه جه ایدی. سیز ائله او رئآکسیانی آلاجاق ایدینیز. من دن سورسانیز، سیزین او "فارسجا" یازینیز، نه تورک خالقینین ملی دمکراتیک حرکاتی نین قاباغا گئتمه سینه و نه ده اونون نظری جهت دن درینله شمه سینه و یا حرکاتی ایچینده بیر دوزه نه، کؤمک ائتمه سینه اینانماق اولماز. سیزین او یازینیز نه آزربایجاندا یاشاین اینسانا و نه ده آزربایجاندا یاشایان ایشچی صینیفینا کمک ائتمیردی. بلکه سیزین یازینیز آزربایجانی قارالاماغا و آزربایجاندا ایشچی و یوخسول و فحله لرین داهادا فلاکت ده یاشاماسینا یاردیمچی (کمک چی) اولوردی. چون سیزین او یازی نیزین ان موهوم ایرادی، سؤمورگه چی لیک مفکوره سینین ایران دا دوام ائتمه سینه شرایط یارالدیر و یا موجود اولان شرایطی داها دا یئرلشدیریلمه سینه یاردیمچی اولوردو.

فارس فدایی سی یا تورک فدایی سی می؟

یازیرسیز کی: " اولیه کمونیست لری   ایکین جی پیشه وری  و۴۰اینجی ایللر ده  فدایی  لر و انقلاب  دورینده  ینه فدایی لر  و بو دورده ده  بیر فدایی کیمی عرض اندام  ائدیرم "

سیز بوردا گینه ده مسئله له لری قاریشدیرمیسیز. مرحوم پیشه وری نی، 40جی ایللرده کی و سونرا 57نجی ایلرده کی فدایی لرله قاریشدیرمیسیز. پیشه وری آزربایجان کمونیستی، تورک کمونیست، تورک لیدری و آزربایجان دمکراتی فیرقه سی بیر آزربایجان تشکیلاتی و تورک خالقینا عاید بیر تشکیلات دیر و بو پارتیانین یارالتدیغی دئولت آزربایجانا خیدمت ائدن بیر پارتیادیر. آمما هم 40نجی و هم ده 57نجی ایلده کی فدایی لر، باخمییاراق کی اونلارین ایچینده چوخلو تورک اینسان واردیر، آمما او فدایی لر فارس خالقینا عاید بیر تشکیلات و فارسلارین تشکیلاتی دیر. البته همان فدایی لر 57نجی انقلابین دا سونرا آیریلاندان سونرا بؤیوک بؤلومو خمینی نین خیدمتینه اولوبدورلار. اکثریت آدلانان تشکیلات دا بوگون فارس خالقینا عاید بیر تشکیلات دیر. بو و تمام چریک فدایی قوللارینا عاید تشکیلات لار  ایران و گونئی آزربایجاندا تورک خالقی ایله هئچ بیر علاقه (رابطه) سی یوخدور. سیز آدین چکدینیز فدایی لر، اولارین وئردیگی جانلار و زحمتله ره باخمییاراق، تورک خالقینا عاید جانلار و یا زحمتلر یوخ، بلکه ایران و ایرانین فارس دئولت چیلیگین دئیشمک اؤزره چالیشیرلار. ساده جه دئسک، فدایی نین تامام قوللاری فارس خالقینا عاید بیر تشکیلات دیر. آمما آزربایجان دمکرات فیرقه سی آزربایجانا و تورک خالقینا عاید بیر تشکیلات دیر. سیز آزربایجانین فدایی لرینین یولون گئدنلردن اولا بیلرسیز و بودا چوخ یاراشیقلی دیر. آمما سیز فارس خالقی نین سول تشکیلات لارینین (چریک فدایی) بیرینین خیدتمیتده اولسانیز، فارس خالقینا خیدمت ائده رسیز، تورک خالقینا یوخ. چون او تشکیلات فارس خالقینا عاید بیر تشکیلات دیر. سیز "فدایی" لرین باشلانقیجدان بوگونه قدر اوخویون، اوردا نه دیل باخیمیندان که هر زامان فارس دیلی اونلارین رسمی دیلی اولموشدور، هم سیاسی پروقرام باخیمیندان، هم سیاسی رفتار طرزیندن و 57نجی اینقلابدان سونرادا ایرانین بؤتولوگونده چالیشان و فارس سیاسی جریانلاریندا سول قول عاید بیر تشکیلات اولوب و گله جکده ده اولاجاقدیر.

سیز بو تشکیلاتی آزربایجان تشکیلات لاری و تورک خالقینا عاید اولان تشکیلات لاری بیر بیر ایله قاریشدیرمایین. منجه سیزه یاراشان فعالیت، فارس تشکیلات لاری و یا فارسی کمونیست تشکیلات لاری یوخ، بلکه تورک کمونیست تشکیلات لاری و آزربایجاندا فعالیت آپاران سول تشکیلاتلاردا اولماقدیر. یوخسا هئچ فرق ائتمز کی سیز لاتین آمریکادا بیر کمونیست قوروپو ایله چالیشاسیز یوخسا ایران دا فدایی و یا توده ایی و یا کمونیست کارگری ایله. لوطفا بو سؤزه یاخشی جا دوشونن.

تریبون درگی سی هانکی تاریخه دایانیر؟

سیز من دن " تریبون  سایتنین  تاریخی  دایاناجاقین" نکته لرین سورموسونوز. البته کی تریبون سایتی نین دایاناجاق نکته لر بیزیم خالقین هم اسکی (قدیمی) تاریخی ده و هم ده یئنی (تازا) تاریخده کی وارلیق و چالیشمالارینا دایانیر. گونئی آزربایجان دا و ایران دا یاشایان تورک خالقینین فعالی اولاراق، خالقیمیزین بوگونکو شرایطین آنالیز ائده رکن، خالقیمیزا روا اولان ان گئنیش ظولم و حتی اونون وارلیغین بئله کؤلگه یه سوروب محو ائتمه یه ساری آپارماق شرایطینده ییک. خالقینیزین وارلیغین محو ائتمه یه آپاران سیاستی گئچن 90 ایلده، ایران فارس ماهیتلی دئولتی اولموشدور. بونا گؤره بوگون گونئی آزربایجان دا یاشایان تورک خالقینا ان اؤنملی اولان مسئله، وارلیغین قوروماق و سیاسی دئولتین گونئی آزربایجاندا یارالتماق دیر. وارلیغیمیزدان مودافعه ائتمک، سیاسی حرکت و میللی مقاومته دایانان بیر نکته دیر. میللی مقاومتین اولماماسی، آزربایجانین ایلک اؤنجه زحمت آداملارین، ایشچی و یا فحله لری و هر حالدا ضعیف صینیف لاری ان گئنش ظولمه معروض قویور. هر شئی دن اول تورک اینسانی نین روحی سارسینتی یا معروض قویور. بونا گؤره بوگون خالقینیزین یئنی تاریخینده آتیلان میللی آتلیملار تریبون سایتی نین دایاناجاق نکته لری دیرلر. ایلک اؤنجه بو یوز ایلده، فرقلی فعالیت و شخصیتلردن گئچرسک، آزربایجانین دمکرات فیرقه سی و اونون اؤنده رلیگینده اولان مرحوم پیشه وری قاباریجیق جا گؤزه چارپیر. اگرسه پهلوی رژیمی فاشیست جه میللی حکومتی سرکوبا معروض قویدو، آمما بو خالقین بالالاری 1990نجی ایللردن، میللی دئمکراتیک مفکوره اساسیندا، یونیورسیته لردن باشلانان حرکات، بابک قالاسیندان گئدن نومایشلره چاتدی و سونرا بیر مرموز سیاست اساسیندا و "تورک لری سوسه ری سایان" کاریکاتورون یایلماسی خالقیمیزین گونئی آزربایجاندا بسلنمیش میللی فیکیر اساسیندا مئیدانا چیخاردی و آسیمیله و فارسلاشدیرماق سیاستی نه قارشی "هارای هارای من تورکم" شعاری ایله او سیاستین قارشیسنا چیخدی. تریبون درگی سی (6 چاپ اولونموش مجله) و سونرا سایت فورماسینا نشر اولان صحیفه سی، خالقیمیزین میللی دئمکراتیک حرکاتی نین ایلک آشامالاریندا فورمالاشمیش و مئدانا چیخمیش و بیلدیگیمیز کیمی و فاکتلارین گؤسته ردیگینه گؤره زامانیندا چوخ گئنیش رول اویانمیشدیر. بو درگی نی من له علیرضا بئی اردبیلی نین ایش بیرلیگی اساسیندا مئیدانا چیخمیش دیر. بو آرادا هم منیم و هم ده علیرضا بئین گئچمیشلری ده سول تمایللو بیر فعالیت اولموشدور.

منیم بوگونکو اینانجیم دا سول تمایلوله دایانیر. من کومونیست دئیرم. آمما دمکراتیک بیر سوسیالیسمه و عدالت پرور بیر حاکمیته و دمکراتیک یوللارلا عدالت چیلیگی و سوسیالیسمی الده ائتمه یه اینانالاردانام. بو تورک خالقینا عاید سولچولوق دور، فارس خالقینا عاید یوخ.

تریبون خالقینیزین میللی دئمکراتیک مباریزه سین دن قایناقلانیب و او موباریزه نین گئنیش لنمه سینده ان مهم رول اوینویان آکتورلاردان بیری اولموشدور. بوگونده البته زامان گئچدیکجه و تجربه لر آرتدیقجا تریبون دا او تجربه اساسیندا عمل ائدیر.

فارس مسئله سی یا تورک مسئله سی؟

منه یازیرسیز کی: " سیزین یازی  یا فارس مسئله سی  سیز کلی سرمایه نیزی  اونا  قویوب سیز "

منیم یازیلاریم دا ایندیه قدر "فارس مسئله" سی آدیندا بیر شئی نه یازیلیب و نه ده دئیلیب. منیم یازیلاریمدا "تورک مسئله سی"، "تورک خالقی نین میللی مسئله سی" و یا "آزربایجاندا یاشایان خلقین مسئله سی" و سونوندا "گونئی آزربایجان" مسئله سی دانیشیلیر. من تورک خالقی نین استعماری اسارت دن قورتولوشو اوچون یازیرام. گونئی آزربایجاندا یاشایان اینسانین سعادتی اوچون یازیرام. نئجه کی کوردلر کردستانی آزاد ائتمک اوچون چالیشیرلار، من و منیم کیمی لرده تورک میلتی نه عاید اولاراق گونئی آزربایجان آزاد ائتمک اوچون چالیشیریق. بو چوخ آیدین بیر مسئله دیر.

فارسجا یازاق یا تورک جه یازاق؟

سیز آدینیزی "صادق تورک" قویورسوز (البته دوزو بو اولاردی کی "تورک صادیق" یازاردیز) آمما فارسجا یازیرسیز. من فارسجا یازمانی یالنیش بیلمیرم. چون کی بیزیم فیکیرلریمیزی و سیاستلریمیزی هم فارس خالقینا عاید سیاستچی لر بیلمه لی دیرلر و هم ده تورکلر، اؤزوموزونکولر (استعماری بیر دولتین حاکمیتینده یاشاماق لاری اوچون و تورکجه اوخوماغین قاداغین اولماغی اوچون) تورکجه یازیب اوخوماق بیلمه دیکلرینه گؤره فارسجا اوخومالیدیرلار.

آمما اساس مسئله بودور کی، بیز تورکجه یازمانی دا هر طورلودور اؤرگشیب، یازماغا باشلایاق. گونئی ده یازیلان تورک قلم لرینین چوخونون ادبی جهت دن ضعف لری واردیر. بونا کوشکو (شک) یوخدور. بونا گؤره الیمیزدن گلنه قدر تورکجه یازمالییق. آمما من بیر سیرا یازیلاری یالنیز تورکجه یازیلماسین توصیه ائده رم. اودا تنقیدچی (انتقای) یازیلاردیر. خالقمیزین و حرکاتیمیزین ایچینده کی تنقید اولان مسئله لر و یا فیکیرلر، تورکجه یازیلمالی دیر. چون کی، تاسفله، فارس مئدیاسی بیزیم خالقیمیزین سیاسی حرکتین ین علیهینه چوخ مسموم تبلیغات آپاریر. بو مسموم تبلیغاتی تغذیه ائله مه مک اوچون، تنقیدچی سؤزلریمیزی، حتی تورکجه میز یاخشی اولماسادا، تورکجه یازمالییق. (بلکه ائله بو مجبوریت بیزیم بیر آز تورکجه یازمامیزی و اونون یاخشی لاشماسیندا یاردیمچی اولدو).

سیزین ده یازدیغینیز متن، تنقیدچی متن ایدی و بو حساب ایله فارسجا یوخ، بلکه تورکجه یازیلمالی ایدی. هله سیز بو یازیدا گینه ده بو طورلو یازیلاری فارسجا یازماسینا دوام ائتمک ایستیرسیز. الله کمک چی میز اولسون!!

بوگون یوزلرجه موضوع و مسئله واردیر کی اونو فارس دیلینده یازماق اولور و او یازیلاردا چوخ مثبت و اولوملودور. سیز تورک دیلینده یازماغا حاضیرلیغینیز یوخدورسا، او موضوعلار حاقیندا فارسجا یازین. آمما سیز دورورسوز، ایلک یازینی تنقیدچی شکیلده و اونودا فارسجا و یازینیزدا تخریباتچی فورمادا مئیدانا چیخاردیرسیز. بیر آز دا اینصافینیز اولسون و خالقیمیزا رحیمیز گلسین.

سایقی ایله

منبع:

عزیز شاملی معلم

اولا بایرامنیزی تبریک دییرم وسیزه بو ینی ایلده سالیق و ایش لرنیز ده اوقور لار  آرزو لاییرام

 ایندی گلیم  بو یازی یا

بو بیر آتالار  مثلی دیر  و منیم  بو یازی نی باش لیق  ایتمه گیم  منی بیر زامان اول لره

یعنی  منیم ظنیم جه ملی  مبارزه میزین   ینی دوری  یعنی ۱۳۷۰ یا ۹۰ اینجی ایلره  آذربایجان نین  بیر  ناسیونالیست لر گروپونا  منسوب  اولان  معلم  اکبر  بیر  ژورنال  چیخاردیب   آدی گونئی اذربایجان   ائیدی  بونی  رادیو  آزادلیق و دیگر  رادیو لار دان  معرفی  ائدیر لر  آذربایجان ین  قوجامان قلم  اوستاسی  مرحوم  آلاو  بو باشلیق دا  بیر مطلب یازییر  و چوخلی  سوزلره  باعث اولور . اکبر معلم  منیم تانی دیقیم یگانه  شخص دیر  کی  اونین واسطه سی ایله  بیر چوخ  فعال لار  ادبیات و موسیقی  ساحه سینده  ایندی  یئرلری وار  و هم چنین  یگانه شخص دییر کی  آذربایجان  بورژواسی نین قزه بنه  معروض  قالدی  .  من بو بو یازی دا  تحلیل ورمه میشم  بلکه منیم نه کیمی  جایگاه  دان  دانیشرام  بیزیم  قهرمانی میز  اصغر عرب  هریسی  نین دیلی ایله  بهروز  دولت  آبادی  بیر  ترانه اوخوموشدی   پدر بزرگم  برده بود  پدرم سرف  من هم  کارگرم - پدر بزرگم برخاست  به صلیب ش کشیدند  پدرم جنگید  زیر گیوتین کشتند  من ده بو نوع ایله  یوز ایلیک تاریخی  مبارزه میز ده  هاردان  گلیرم  ینی بیر  آذربایجان  اولیه کمونیست لری   ایکین جی پیشه وری  و۴۰اینجی ایللر ده  فدایی  لر و انقلاب  دورینده  ینه فدایی لر  و بو دورده ده  بیر فدایی کیمی عرض اندام  ائدیرم  چوخ شاد اولام که  سیز ده  تریبون  سایتنین  تاریخی  دایاناجاقین  توضیح  وره سیز  تا بلکه  بو  دیالوگ  مدنی شکیل ده بیر یئره قدر  دوام تاپا  .منیم فکریم جه  آذربایجان  شرقین  بیراینجی  یئرلریندن  دییر کی مناسبات  بورژواری اوردا حاکم  اولوب  اونا گوره ده  مبارزه میزین  بو دایاناجاق دا  صنفی   یعنی طبقاتی  ایرلیق لارین  هئچ کس دانماقا  قادیر  دئیل  بلکه  چالیشاق  کیم اوز یرین نه جور تعریف ائدیر    اوزی بیل سین  گلدی  سیزین یازی  یا فارس مسئله سی  سیز کلی سرمایه نیزی  اونا  قویوب سیز  آیا من ایله نه قدر  راضی اولا بیلرسن  ایران  یوخ  قوزی  آذربایجان دا باکی خانف  و سورا خانف  قصبه سی  اوزلرین کیم تانیدیر لار   و تاریخی نقطه نطر دن  دیل لری نه دییر  ودیگر  ایرادلارین باره ده من ایسترم فارسی یازام  تا بلکه  آیری لارینا دا  بو سوال لار  قاباقا گله  بیر ده کی  سینیق سالخاق  یازی  لاری میزدا   ائله المنن  بو قدر گلیر  بلکه  گئدیکجه    اوره نم  اما سیزده چوخ امین  اولمایین  سیزین ده یازنی  بیر معلم  باخسا غلطی  آز دییل

هله لیک بو قدر  اصیل  جوابنیزی  سعی  ائدرم سنیق سالخاق دا  اولسا  فارسی جا  دیه جگم  بلکه امریکا دا باشا دوش سون

ساق اولون