بیز و تورکیه

یونس شاملی

تورکیه ایله گونئی آزربایجان علاقه لری، و یا باشقا دئیش له تورکیه و ایران دا یاشایان تورک خالقی نین میللی ماراقلاری و علاقه لری سؤز قونوسو اولاندا ایکی دوشونجه مئیدانا چیخیر. بیریسی دوشونور کی، بیزیم "ماراق آلانیمیز یالنیز گونئی آزربایجان دیر" و تورکیه ایله ماراق لانماق لازیم دئیر.  یوخاریداکی سیاست "استاتیک باخیش" آچیسینین سیاستی دیر دئیه دوشونورم. آمما من سیاسته "دینامیک باخیش" آچیسی ندان باخمانی دوزگون بیلیرم. چون بوگون دونیا سیاستی ایلمک ساپلاری کیمی بیر- بیرینه باغلی دیر و بیر – بیری ایله ده معنا تاپیر. ایلمک لر بیر- بیرینه ساپلانمایینجا هئچ بیر توخوما، فرش و یا گیلیم الده اولونماز. سیاست ده مورکب فورمادا قونولارین بیر- بیری ایله گیزلی و یا آشیکار علاقه لر ایچره ین بیر قونو دور.  

گونئی آزربایجان و ایران دا یاشایان تورک خالقی نین میللی چیخارلارینا ساواشماق یالنیز ایران ایچینده قالیرسا و یا ایراندا حبس اولونورسا هئچ بیر یئره واراماز و هئچ بیر سونوجا چاتماز. بو یالنیز بیزیم خالقیمیز دئیر، هر بیر میللی دئموکراتیک موجادیله یوخاریدا آدین چکدییم مودئله اویمالیدیر. یوخسا سونوجسوز اولماز.
 تورکیه، ایران سیاسی جغرافیاسیندا گئدن تورک میللی حرکاتینین دونیایا آچیلیش پنجره سی دیر. تورکیه قارداشیمیز ین اؤلکه سی اولاراق بیزیم خالقا دستک وئرن بیر اؤلکه اولمالی دیر. بیزه تورکیه آزربایجان دان قات قات اؤنملی بیر اؤلکه دیر. میللی موجادیله میزده تورکیه دن واز کئچمک "تورک میللی حرکاتین" ایران ایچینده بوغولماغی دئمک دیر. تورکیه سیز حرکاتیمیز سیاسی نفس چکمه ده زورلانیر، چتینلیک چکیر. بونو باشادوشمک لازیمدیر.

تورکیه نین بیزیم موجادیله نین سیاسی دوکتورین ینده یئری چوخ اینانیلماز درجه ده اؤنملی دیر. آمما غیردئمکراتیک بیر تورکیه، بیر اولوس دئولتی اولان تورکیه، گلیشمه میش بیر تورکیه، آوروپا و آمئریکا ایله گرگینلیک ده اولان بیر تورکیه، اورتادوغودا سئویملی اولمویان بیر تورکیه، ائکونوموسو سیخیتی دا اولان تورکیه، سیاسال چتین لیکلرله پنجه پنجه یه دوران تورکیه، ژورنالیست لرین زیندانی اولان تورکیه، آزینلیق لاری باسقی آلتیندا اولان تورکیه و.. گونئی آزربایجانین و ایران دا یاشایان تورک خالقینین میللی موباریزه سینین چیخارلارینا یاراماز. بونا گؤره بیز تورکیه نی هر زامان دیققت مرکزینده ساخلامالییق. چون تورکیه دن اوموروق و اوممالییق دا. چون دئو بیر دئولت و قارداشلاریمیزین دئولت دیر... کیم دن اوماق یوخسا؟

بیزیم بو سؤزلریمیز تورکیه ده کیم جمهور باشقانی سئچیلمیش و یا سئچیلمه میش سؤز قونوسو  دئیر. آمما بو دا او دئمک دئیر کی بیریسی جمهورباشقانی سئچیلدیسه اونا تنقیدی یاناشماق قادغان اولور! اصلا و اصلا بئله دئیر. دونیادا ایقتیدارلاردان تنقید ائدیرلر. چون ایقتیدارلار یؤنه لدیرلر.

تورکیه ده گئدیشاتا دیققت ائتمه سنیز، چوخ درین یالنیشلیق لارا یول آچیر.  

بیز تورکیه حاقیندا بیر سوآلا جاواب وئرمه لییک.

عجبا تورکیه نین بوگونکو ایقتیدار تیپولوژوسوایله، تورک خالقی نین میللی مباریزه سینه ایران دا دستک وئریر می یوخسا وئرمیر؟


جاواب چوخ آیدین دیر. بوگونکو تورکیه ایقتیداری هئچ زامان بیزیم حرکاتیمیزی دستک له مز و حتتا اونلا جیددیجه موخالیف اولور. تورکیه ایقتیدارینین بوگونکو یاپی سی ایله، یعنی بیر اولوس دئولتی اولاراق، هئچ بیر خالقین بؤلگه ده میللی موباریزه سینه دستک وئرمز و حتتا او حرکاتا قارشی دورور.


بوگونکو تورکیه  ایقتیدارینین منطیقی بودر کی، تورک لر ایران دا حاق قازانیرسا، کوردلرده او حاققی قازاناجاق دیر. بیلدینیز کیمی کوردلرین گونشو اؤلکه لرده حاق قازانمالاری ایله تورکیه موخالیف دیر. چونکو بو قازانجلار تورکیه ده کوردلرین سیاسی آلاندا ایره لیله مه سینه سبب اولاجاقدیر. بو چوخ بسیط سببه گؤره تورکیه دئولتی ایران سیاسی جغرافیاسیندا تورک میللی حرکاتینا قارشی دورور.

تورکیه نین بوگونکو دئولت یاپیسی ایران دا تورک میللی حرکاتی نا یارامازدیر. تورکیه بیزیم میللی حرکاتیمزدان مودافعه ائتمک دورومونا گلمه سی اوچون، تورکیه ده گئنیش دئموکراتیک لشمه و چوخولجو بیر دمرکراسی نین تورکیه ده  زمین قازانماسی دیر. چوخولجو بیر دئموکراسی تورکیه ده آزینلیقلارین حاقلارین رسمیته تانیر و اونلاری بین الخالق حقوق اساسیندا دوزگون قارشیلاییر. بئله اولورسا کورد سورونو تورکیه ده چؤزولور. کورد سورونو تورکیه ده چؤزولمه ینجه تورکیه ایقتیداری بیزیم حرکاتیمیزی جیددیه آلماز. آمما کورد سورونو دئولت رئفورملاری ایله چؤزولورسه تورکیه بیزیم خالقیمیز اوچون ان یوکسک سویه ده دستک وئرن بیر اؤلکه اولور.

ائله بو سببه گؤره ده بیز تورکیه نین چوخولجو بیر دئموکراسییا دؤنوشمه سینی دستک له مه لییک. خالقیمیزین ماراقلاری اوچون چالیشیریق سا بیز بوگون تورکیه ده چوخولجو دئموکراسی یه چالیشالارین یانیندا یئر آلمالییام و اونلاری دستکله مه لییک و بو واسیطه ایله تورکیه ده چوخولجو دئموکراسی گرچکلشمه سی اوچون چابا گؤسترمه لییک.

ائله بو سببه گؤره ده بیز، ایران دا یاشاین تورکلر، تورکیه ده گئدن سیاسته لاقید قالابیلمه ریک و قالمامالییق دا. بیزیم تورکیه ده سیاسته لاقئید قالاماغیمیز، عمل ده اؤز خالقیمیزین میللی ماراق لارین باشا دوشمه مه میشیک دئیه دوشونورم.  

بونا گؤره یوخاریدا آدین چکدییم تئزی/دوکتورینی انلاماغا چالیشمالییق. بو بیزیم خالقیمیز اوچون حیاتی اؤنم داشییر.
بیرده سونون دا کیمسه تورکیه نی مندن چوخ سئویر دئیه دوشونوب دورماسین. یوخسا یانیلیر...

20181105




Namn:
Kom ihåg mig?

E-postadress: (publiceras ej)

URL/Bloggadress:

Kommentar:

RSS 2.0